Kiełki są kolejnym istotnym składnikiem pokarmowym, który jest nie tylko zdrowy ale i nadaje bardziej intensywny smak i aromat oraz bardziej atrakcyjny wygląd i urozmaicenie wielu potrawom. Kiełki są dostępne do kupienia w wielu sklepach ale jeszcze lepiej i taniej jest uprawiać je samemu np.w domu na parapecie. To naprawdę nie jest trudne i kiełki można »wyhodować« w ciągu paru dni: potrzebne są do tego: nasiona, szklane naczynie (talerz), lignina i woda. Do nabycia w sklepach ze zdrową żywnością lub w sklepach internetowych jest również gotowe urządzenie-naczynie do domowej hodowli kiełków, tzw. »kiełkownica« (koszt od 25 zł).
Co dzieje się podczas kiełkowania?
Podczas kiełkowania (»przeistaczania się« nasion w kiełki) zachodzą ważne procesy, w czasie których rośnie zawartość witamin A, C, E jak i witamin B (B1, B2, B3, Biotyna). Zawartość witaminy C w niektórych rodzajach kiełków może wzrosnąć do 600 % początkowej wartości nasiona. Również zawartość minerałów (wapń, magnez, potas, cynk) wzrasta i dopiero podczas kiełkowania uaktywniają się enzymy, które tak przetwarzają substancje odżywcze, że są one dużo lepiej przyswajane przez nasz organizm. Ponadto, wysoka zawartość błonnika jeszcze bardziej zwiększa właściwości zdrowotne tych roślin.
Kiełki są o wiele bardziej lekkostrawne niż ich nasiona ponieważ to właśnie podczas kiełkowania uwalniane są z nasion wszystkie istotne dla zdrowia składniki odżywcze. Natomiast rozpad (w trakcie procesu kiełkowania) węglowodanów złożonych na cukry proste powoduje że rośliny strączkowe i zboża są bardziej lekkostrawne (redukcja uczucie »wzdęcia«), ale również sprawia, że kiełki mają słodszy smak. Co więcej, dzięki temu procesowi, również zawarte w kiełkach białko jest łatwiej trawione przez nasz organizm i co za tym idzie bardziej wartościowe.
Domowa uprawa kiełków jest bardzo prosta
Do uprawy kiełków nadają się różnorodne nasiona takie jak:
- Nasiona warzyw (rzeżucha, rukola, brokuł, burak, rzodkiewka)
- Nasiona roślin strączkowych (fasoli Mung, fasoli Adzuki, grochu, ciecierzycy i soczewicy) i inne (lucerna, kozieradka i gorczyca)
- Nasiona zbóż (pszenica, żyto, orkisz, jęczmień, owies i proso) oraz zbożopodobnych (gryka, komosa ryżowa i amarantus)
- Nasiona roślin oleistych (pestki dyni i słonecznika, siemię lniane i sezam)
Kiełki tak zwanych warzyw »psiankowatych« (papryka, pomidory, ziemniaki) nie powinny być spożywane, jako że zawierają wysokie stężenie szkodliwej solaniny. Ważne jest również to, by do kiełkowania używać nasiona zakupione w sklepach ze zdrową żywnością lub biosklepach internetowych, ze względu na stosowane powszechnie w rolnictwie konwencjonalnym trujące pestycydy.
Przed rozpoczęciem uprawy: małe nasiona (rzeżucha, lucerna, rukola) należy krótko przepłukać pod bieżącą wodą. Natomiast większe nasiona lub te z twardszą skórką (komosa ryżowa, brokuł, gorczyca, słonecznik) powinny być moczone w zimnej wodzie przez 6 godzin a nasiona zbóż i roślin strączkowych – 12 godzin przed umieszczeniem ich w naczyniu. Następnie wszystko czego potrzebują te kiełkujące ziarna to spłukanie dwa razy dziennie pod bieżącą wodą. Po kilku dniach (od 1 do 7 dni w zależności od rodzaju nasiona) kiełki są gotowe do spożycia. Optymalny czas kiełkowania można znaleźć na opakowaniu.
Kiełki można stosować w kuchni na wiele sposobów. Proste dania jak np. zupa-krem dzięki kiełkom gorczycy lub rzodkiewki zyskują nieco bardziej doprawiony smak. Wystarczy do klasycznej sałatki Caprese zamiast bazylii dodać kiełki rukoli i mamy nową, zaskakującą smakowo wersję znanej wszystkim sałatki. Natomiast intensywnie bordowe kiełki buraka lub pikantne kiełki cebuli urozmaicą zarówno sałatkę jak i kanapkę.
Kiełki roślin strączkowych nadają się znakomicie zwłaszcza do dań na ciepło i powinno się je przed jedzeniem 2-4 minuty podgrzać by zneutralizować szkodliwe substancje (inhibitory trypsyny i hamagglutininę) uwalniane podczas kiełkowania. W daniach typu »Eintopf« (jednogarnkowych), zupach i smażonych potrawach można kiełki dodać po prostu chwilę przed końcem gotowania (smażenia). Wyjątkiem tu są kiełki fasoli Mung, fasoli Adzuki i soczewicy, które powinny być spożywane wyłącznie na surowo. Kiełki doskonale pasują także do wegańskiego tatara.
Wskazówka na koniec: »dojrzałe« kiełki można bez obawy przechowywać w lodówce, dzięki czemu dłużej zachowają świeżość.
